بررسی اثرات ضدباکتریایی عصاره اتانولی گیاهان پنیرباد و رزماری بر استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از بینی گوسفند

استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) از جمله رایج‌ترین عوامل شیوع مسمومیت‌های غذایی باکتریایی است و می‌تواند از دام و محصولات دامی به انسان منتقل شود. لذا اهداف این پژوهش شامل جداسازی باکتری S. aureus از بینی گوسفندان بومی منطقه سیستان؛ بررسی مقاومت آنتی‌بیوتیکی سویه‌های جداسازی شده به آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم؛ و مطالعه اثر ضدمیکروبی عصاره‌های اتانولی گیاهان پنیرباد (Withania somnifera) و رزماری (Rosmarinus officinalis) بر روی باکتری‌های جدا شده بود. به کمک روش‌های بیوشیمیایی از نمونه‌های بینی گوسفند 15 سویه S. aureus جداسازی شد. عصاره اتانولی پنیرباد و رزماری توسط دستگاه روتاری و با کمک تقطیر در خلاء تهیه شد. با استفاده از روش استاندارد دیسک دیفیوژِن کربی- بائر، حساسیت سویه‌های باکتری نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم تعیین شد. همچنین تعیین حساسیت سویه‌های باکتری نسبت به عصاره گیاهان رزماری و پنیرباد با استفاده از روش رقت‌سازی در چاهک انجام شد. در بین آنتی‌بیوتیک‌های مورد بررسی اگزاسیلین هیچگونه تأثیری بر 15 سویه مورد مطالعه نداشت، ولی جنتامایسین موجب کشته شدن تمامی باکتری‌ها شد. بررسی حداقل غلظت مهار‌کننده و حداقل غلظت کشنده عصاره پنیرباد نشان داد که این عصاره در غلظت‌های کمتری نسبت به عصاره رزماری موجب مهار رشد باکتری‌ها می‌شود. هرچند به دلیل حساسیت سویه‌های مختلف این باکتری در تیمار با آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم درمان آنتی‌بیوتیکی به سرعت موجب کاهش جمعیت این میکروب می‌شود، اما به دلیل احتمال افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی پیشنهاد می‌شود از عصاره گیاهان دارویی به‌جای آنتی‌بیوتیک استفاده شود. مقایسه خواص ضدمیکروبی پنیرباد و رزماری در مطالعه حاضر نشان داد که عصاره اتانولی پنیرباد می‌تواند جایگزین مناسبی برای درمان با آنتی‌بیوتیک‌های مرسوم باشد.